*
У беларускай і замежнай гістарыяграфіі недастаткова разгледжаны працэсы нацыянальнага і дзяржаўнага вызначэння ва ўсходняй частцы Беларусі. Асабліва ў Магілёве, які быў трэццім горадам у Расіі (пасля Петраграду і Масквы), у якім вызначаўся лёс імперыі. Варта адзначыць публікацыі Ю. Васілёўскага, Г. Іофе, У. Ляхоўскага, І. Пушкіна і А. Агеева,
С. Рудовіча, І. Філіповіча, якія пэўным чынам закранаюць дадзеную праблематыку [1; 3; 8; 14; 15; 16; 18].
Даследванні, якія праводзіліся ў апошні год, на падставе аналіза новых фактаў, адшуканых у архівах Беларусі і Літвы, дазволілі ўдакладніць шэраг спрэчных момантаў, па-новаму зразумець вытокі дзеянняў і ролю ўсходне-беларускай эліты ў справе нацыянальна- дзяржаўнага будаўніцтва і нацыянальнай ідэнтыфікацыі, тактыку дзейнасці беларускіх нацыянальных арганізацый, ліквідаваць недакладнасці, якія раней трывала ўвайшлі ў беларускую гістарыяграфію. Абвяргаюцца стэрэатыпы, што пануюць у адносінах да ролі ўсходнебеларускіх гарадоў у нацыятворчых працэсах ХХ ст. У прыватнасці, наступны: “Беларускі ўсход даўно гіпнатызаваў нас сваёй часам гратэскавай сур’ёзнасцю й касьмічнай місійнасьцю. Так ужо сталася, што формы палітычнай і нацыяналъна-кулътурнай актыўнасці там ніколі не былі надта разъвтыя, затое не бракавала неўструктураванай стыхійнай энэргіі. Ёсъцъ у ёй пэўная прывабнасъцъ, - не ў эфектыўна^ці, але эфектнасъцГ [2, с. 159].
Дальше...